به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ ادبیات کودک و نوجوان گونه‌ای از ادبیات است که جداسازی آن از بخش‌های دیگر ادبیات با سن مخاطبان آن انجام می‌شود.

 این گونه ادبی هنگامی پدید آمد که بزرگسالان متوجه شدند کودکان و نوجوانان به سبب گنجایش‌های شناختی و ویژگی‌های رشدی خود آمادگی پذیرش متن‌های بزرگسال را ندارند و به متن‌هایی نیاز دارند که پاسخگوی دورهٔ رشد و نیازهای آن‌ها باشد.

 پرورش ادبی نسل نو ضروری است

 حسن یعقوبی در گفتگو با خبرنگار فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ با اشاره به اینکه ادبیات کودک و نوجوان در جهان حائز اهمیت است، گفت: ادبیات کودک و نوجوان فرصتی برای آشنا کردن این طیف سنی با کتاب و تثبیتش در زندگی آنهاست.

نویسنده و شاعر کودک و نوجوان سمنانی در ادامه افزود: پرورش ادبی نسل نو، تلاشی مبارک و ضروری در مسیر تداوم حیات فرهنگی زاینده جامعه ایرانی با غنای تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانانی فرهیخته به عنوان نسل آینده‌ساز کشور است.

وی همچنین تصریح کرد: ادبیات کودک ‌و نوجوان نوشته‌ها و سروده‌های ادبی ویژه‌ این طیف سنی شامل بخشی از فرهنگ شفاهی عامه، مانند لالایی‌ها، مثل‌ها، متل‌ها و قصه‌ها است و حتی ضمیمه گسترده‌تر آن داستانها، نمایشنامه‌ها، شعرها و نیز نوشته‌هایی با مضامین دینی، دانش اجتماعی، علم و کاربردها، هنر و سرگرمی را دربر می‌گیرد که نویسندگان و سرایندگان برای کودکان و نوجوانان پدید می‌آورند.

یعقوبی، تناسب اثر ادبی با زبان و بیان کودکانه، توانایی درک و زبان نوشتاری، تخیل و تجربه‌های کودکان و نوجوانان را از مهمترین ویژگی‌های ادبیات خاص این طیف سنی عنوان کرد.

وی همچنین تصریح کرد: کمک به رشد و پرورش شخصیت خواننده، برابری اهمیت تصویر با نوشته و بیان بخشی از پیام با تصاویر نیز دیگر شاخصه‌های ذاتی این نوع ادبیات است.

این نویسنده یکی از اصلی‌ترین مشکلات این حوزه را پایین بودن تیراژ کتاب‌ها برشمرد و گفت: وقتی نویسنده اثری را تولید می‌کند باید از نظر مالی تأمین شود.

 یعقوبی خاطرنشان کرد: تیراژ خوب در واقع سقف حق‌التالیف کتاب است که به نویسنده پرداخت می‌شود.

وی ابراز کرد : از آثارم در زمینه ادبیات کودک می‌توان به مجموعه شعر کودکانه «کلاغ سرماخورده»، اشاره کرد.

 ادبیات کودک و نوجوان حساسیت‌های ظریفی دارد

 سید محمدرضا طبسی در گفتگو با خبرنگار فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ با بیان اینکه در ادبیات کودک و نوجوان حساسیت‌هایی درباره انتخاب موضوعات وجود دارد، گفت: محدودیت‌هایی در این حوزه وجود دارد که به ویژگی‌های مخاطب برمی‌گردد؛ درواقع در انتخاب موضوعات محدودتر هستیم و نمی‌توانیم درباره همه‌چیز به راحتی حرف بزنیم.

پژوهشگر ادبیات کودک و نوجوان در ادامه افزود: ویژگی اصلی خلاقیت تکرارگریزی است که نویسنده با اشراف کافی بر تاریخ ادبیات، از زاویه دیگری به موضوع و داستان نگاه می‌کند.

وی با بیان اینکه عده‌ای گمان می‌کنند ادبیات کودک و نوجوان این است که ما هرچه بنویسیم کودک دربست می‌پذیرد، اظهار کرد: آن‌ها کودکان را منفعل و فاقد عاملیت درنظر می‌گیرند اما برخلاف این تصور، مخاطب کودک و نوجوان مدام سؤال می‌پرسد و با خواندن دو سه صفحه از کتاب اگر احساس کند کتاب به سئوالاتش پاسخ نمی‌دهد، آن را کنار می‌گذارد.

 طبسی تصریح کرد: خوشبختانه در سال‌های اخیر این نگاه غلط کمرنگ‌تر شده است و اهالی ادبیات و خانواده‌ها به اهمیت و تخصصی بودن ادبیات کودک و نوجوان پی برده‌اند.

 وی با اشاره به اینکه اگر نویسنده مخاطبش را جدی بگیرد با واکنش مثبت او مواجه خواهد شد، بیان کرد: مخاطب کتابش را می‌خرد و می‌خواند که این‌ها خروجی طبیعی خلاقیت است.

طبسی با اشاره به اینکه برای خلاقیت حد و مرزی وجود ندارد که گاهی ممکن است نویسنده با خود فکر کند اگر متن را پیچیده بنویسد کسی متوجه نشود، کار خلاقانه‌ای کرده است، گفت: خلاقیت لزوماً به معنای پیچیدگی غیرضروری در فرم و محتوا نیست چون اثر را تصنعی جلوه می‌دهد و به قول معروف به دل نخواهد نشست.

ادبیات کودک و نوجوان قلب تپنده تعلیم و تربیت نسل‌هاست

محمدتقی حسن‌زاده توکلی در گفتگو با خبرنگار فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ با بیان اینکه داستان و قصه همواره نقش بسیار مهمی در رشد شخصیت کودک داشته و دارد، گفت: از طریق قصه‌ و داستان‌های خوب است که کودک به بسیاری از ارزش‌های اخلاقی پی می‌برد.

وی در ادامه افزود: فعالان حوزه ادبیات کودک و نوجوان خود نیز باید در تولید آثار مربوط به کودک و نوجوان تلاش و خلاقیت بیشتری از خود نشان دهند.

نویسنده حوزه کودک و نوجوان تصریح کرد: متأسفانه داستان در جامعه‌ ما در حال فراموش شدن است و به سمتی حرکت می‌کنیم که کتاب، تبدیل به وسیله آموزش شده و این امر، باعث فاصله گرفتن از داستان و کتاب می‌شود.

حسن‌زاده توکلی با بیان اینکه ادبیات کودک و نوجوان قلب تپنده تعلیم و تربیت نسل‌ها و انتقال‌دهنده فرهنگ و اندیشه به فرزندانمان است، اظهار کرد:مسئولان و متولیان باید حمایت بیشتری از این حوزه داشته باشند.

وی همچنین ابراز کرد: بالا بودن هزینه کاغذ و چاپ کتاب از مشکلات پیش‌روی نویسندگان است و این مهم نیازمند حمایت بخش‌های خصوصی و نهادهای دولتی از نویسندگان است.

انتهای خبر/