به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ فعال رسانه‌ای در یادداشتی اختصاصی نوشت: هر ساله روز ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی به‌عنوان فرصتی برای بازنگری در راهبردهای پیشگیری و مقابله با بلایای طبیعی گرامی داشته می‌شود.

بلایای طبیعی مانند زلزله، سیل، طوفان، و خشکسالی از پدیده‌هایی هستند که تاریخ بشر را تحت‌تأثیر قرار داده‌اند و زلزله به‌عنوان یکی از مهیب‌ترین این بلایا در بسیاری از نقاط جهان هر ساله جان هزاران نفر را می‌گیرد و باعث تخریب زیرساخت‌ها و از دست رفتن سرمایه‌های ملی می‌شود.

ایران با قرار گرفتن بر روی کمربند زلزله‌خیز آلپ - هیمالیا از جمله کشورهایی است که خطر وقوع زلزله‌های ویرانگر همواره آن را تهدید می‌کند و از این رو فرهنگ‌سازی و آموزش برای ایمنی در برابر زلزله امری ضروری و حیاتی است.

آموزش کلید اصلی کاهش اثرات بلایای طبیعی بوده و آگاهی عمومی درباره خطرات زلزله و نحوه رفتار صحیح در زمان وقوع آن می‌تواند تا حد زیادی از تلفات انسانی و خسارات مالی جلوگیری کند.

مدارس، دانشگاه‌ها، رسانه‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد می‌توانند نقش به‌سزایی در افزایش آگاهی عمومی ایفا کنند و از جمله اقدامات آموزشی می‌توان به برگزاری مانورهای زلزله در مدارس و ادارات، توزیع بروشورهای آموزشی و استفاده از شبکه‌های اجتماعی برای انتشار محتواهای آموزشی اشاره کرد.

در کنار آموزش، فناوری و مهندسی نیز نقش حیاتی در کاهش اثرات بلایای طبیعی دارند و احداث ساختمان‌هایی با طراحی مقاوم در برابر زلزله، استفاده از مصالح استاندارد و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین برای پیش‌بینی زلزله از جمله اقداماتی هستند که می‌توانند خسارات ناشی از این بلایا را به حداقل برسانند.

مهندسان و معماران باید با رعایت استانداردهای ایمنی و بهره‌گیری از دانش روز محیطی امن‌تر برای زندگی ایجاد کنند.

مدیریت بحران شامل سه مرحله اساسی پیشگیری، آمادگی، و بازسازی است.

پیشگیری از طریق اقداماتی مانند تقویت زیرساخت‌ها، آموزش عمومی و برنامه‌ریزی شهری قابل انجام بوده و آمادگی به معنای تهیه و تجهیز امکانات امدادی، ایجاد نقشه‌های تخلیه و هماهنگی میان نهادهای مسئول است.

بازسازی نیز پس از وقوع بلایا با هدف بازگشت جامعه به حالت عادی انجام می‌شود و هر سه مرحله باید به‌طور یکپارچه و هماهنگ انجام شود تا اثربخشی مدیریت بحران افزایش یابد.

مردم به‌عنوان اعضای اصلی جامعه نقش به‌سزایی در کاهش اثرات بلایای طبیعی دارند و مشارکت عمومی در برنامه‌های آمادگی، همکاری با نهادهای امدادی و رعایت اصول ایمنی در ساخت و سازها می‌تواند کمک شایانی به ایمنی جامعه کند و از طرفی فرهنگ‌سازی درباره اهمیت بیمه بلایای طبیعی می‌تواند خسارات مالی ناشی از این رویدادها را کاهش دهد.

با وجود تلاش‌های فراوان همچنان چالش‌های بسیاری در مسیر ایمنی در برابر بلایای طبیعی وجود دارد و نبود هماهنگی میان نهادهای مسئول، کمبود منابع مالی و عدم اجرای قوانین ایمنی از جمله این چالش‌هاست و برای رفع این مشکلات باید با تقویت زیرساخت‌ها، افزایش بودجه‌های مرتبط و ایجاد هماهنگی میان دستگاه‌های اجرایی راهکارهای مطلوبی ارائه شود.

روز ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی یک فرصت است تا همه افراد جامعه از مردم عادی گرفته تا مسئولان به اهمیت این مسئله توجه کنند و ما باید با برنامه‌ریزی درست، بهره‌گیری از دانش و فناوری روز و افزایش آگاهی عمومی خود را برای مواجه با این بلایا آماده کنیم زیرا تنها در این صورت است که می‌توانیم جان و مال خود و آیندگان را از خطرات ناشی از زلزله و دیگر بلایای طبیعی مصون نگه داریم.

یادداشت: کوثر سعیدیان - فعال رسانه‌ای