نظارت خانواده‌ها بهترین ابزار پیشگیری از اعتیاد است

علیرضا حقیری در گفتگو با خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ کاهش سن مصرف دخانیات و مواد مخدر در مدارس را هشداری جدی برای جامعه دانست و گفت: در سال‌های اخیر سن مصرف مواد مخدر در کشور کاهش یافته و نوجوانان به دلایل مختلف از جمله فشارهای اجتماعی، کنجکاوی، و تأثیر گروه‌های همسال به سمت این معضل سوق پیدا کرده‌اند.

کارشناس پیشگیری از اعتیاد در ادامه افزود: یکی از مهم‌ترین عوامل گرایش نوجوانان عدم نظارت کافی از سوی خانواده‌ها است، زیرا بسیاری از والدین به‌دلیل مشغله‌های کاری و نبود آگاهی متوجه رفتارهای غیرعادی فرزندان خود نمی‌شوند و درصورتی که نظارت و ارتباط موثر والدین با فرزندان می‌تواند یکی از بهترین ابزارهای پیشگیری باشد.

حقیری با اشاره به نقش محیط مدرسه و جامعه در گرایش نوجوانان به مواد مخدر عنوان کرد: در برخی موارد ضعف در نظارت‌های محیطی و عدم اجرای برنامه‌های آموزشی مؤثر در مدارس زمینه‌ساز بروز این مشکلات است، زیرا فقدان برنامه‌های منظم آگاهی‌بخشی و کارگاه‌های آموزشی برای دانش‌آموزان باعث می‌شود که اطلاعات آن‌ها درباره مواد مخدر محدود باشد و این خود می‌تواند خطرساز باشد.

این کارشناس تأثیر رسانه‌ها و فضای مجازی را در کاهش سن مصرف مواد بسیار مهم دانست و بیان کرد: نوجوانان امروز به‌دلیل دسترسی آسان به شبکه‌های اجتماعی بیش از گذشته در معرض تبلیغات غیرمستقیم مواد مخدر قرار دارند و برخی محتواها مصرف دخانیات و مواد را به‌عنوان رفتاری هیجانی و حتی جذاب معرفی می‌کنند که این پیام‌ها بر ذهن کنجکاو نوجوانان تأثیر مخربی دارد.

وی با تأکید بر ضرورت اقدام فوری برای مقابله با این روند خطرناک پیشنهاد کرد: دولت باید برنامه‌های جامع و گسترده‌ای برای پیشگیری از اعتیاد در سنین پایین طراحی کند و ایجاد مراکز مشاوره رایگان در محله‌ها و مدارس، برگزاری کمپین‌های آگاهی‌بخشی در رسانه‌ها، و آموزش مهارت‌های زندگی به نوجوانان از جمله اقداماتی است که می‌تواند به کنترل این بحران کمک کند.

حقیری ابراز کرد: خانواده‌ها نیز باید نقش خود را در ایجاد یک محیط امن و حمایتگر برای فرزندان جدی بگیرند و با افزایش آگاهی از گرایش آن‌ها به این معضل جلوگیری کنند.

احساس طردشدگی نوجوانان، مسیر گرایش به مواد است

زهرا نسب‌زاده در گفتگو با خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ مشکلات روانی و عاطفی نوجوانان را یکی از اصلی‌ترین دلایل گرایش آن‌ها به مصرف دخانیات و مواد مخدر دانست و اظهار کرد: دوره نوجوانی حساس‌ترین مرحله رشد انسان بوده و در این دوره فشارهای روانی ناشی از انتظارات جامعه و خانواده می‌تواند نوجوانان را به سوی رفتارهای پرخطر سوق دهد.

کارشناس روانشناسی تربیتی تأکید کرد: نوجوانانی که در محیط‌های پرتنش زندگی می‌کنند یا از حمایت عاطفی کافی برخوردار نیستند بیشتر در معرض خطر مصرف مواد قرار دارند زیرا این افراد به دنبال راهی برای فرار از مشکلات خود می‌گردند و متأسفانه مواد مخدر یکی از گزینه‌هایی است که در دسترس آن‌ها قرار دارد.

نسب‌زاده با اشاره به نقش مدارس در پیشگیری از اعتیاد گفت: مدارس می‌توانند نقش کلیدی در شناسایی مشکلات روانی دانش‌آموزان ایفا کنند و وجود مشاوران حرفه‌ای و برگزاری جلسات منظم با دانش‌آموزان برای بررسی مسائل عاطفی و روانی آن‌ها می‌تواند تأثیر زیادی در پیشگیری داشته باشد اما متأسفانه در بسیاری از مدارس به این مسائل توجه کافی نمی‌شود.

وی افزود: یکی دیگر از مشکلات نبود آموزش‌های لازم به والدین است و بسیاری از والدین نمی‌دانند که چگونه باید با فرزندانشان صحبت کنند و آن‌ها را در مواقع بحرانی حمایت کنند و این ضعف ارتباطی می‌تواند نوجوانان را به سوی منابع نادرست هدایت کند.

این کارشناس همچنین پیشنهاد کرد: آموزش مهارت‌های زندگی، از جمله مدیریت استرس و حل مسئله باید بخشی از برنامه درسی مدارس باشد و نوجوانان باید یاد بگیرند که چگونه با مشکلات خود مواجه شوند و احساسات خود را به شیوه‌ای سالم مدیریت کنند.

وی ابراز کرد: ایجاد فضایی امن و حمایتگر در خانه و مدرسه همراه با آموزش‌های مؤثر می‌تواند از بروز بسیاری از آسیب‌ها جلوگیری کند و خانواده‌ها و مدارس باید با همکاری یکدیگر نقش خود را در تأمین سلامت روانی و عاطفی دانش‌آموزان ایفا کنند.

نظام آموزشی به مهارت‌های زندگی بی‌توجه مانده است

سارا غلامی در گفتگو با خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ نظام آموزشی کشور را نیازمند بازنگری جدی دانست و گفت: یکی از مشکلات اصلی در کاهش سن مصرف مواد مخدر ضعف آموزش‌ و پرورش در ارائه برنامه‌های آگاهی‌بخش و پیشگیرانه است و متأسفانه محتوای آموزشی فعلی تمرکز کافی بر مهارت‌های زندگی و آگاهی‌بخشی به دانش‌آموزان ندارد.

کارشناس علوم تربیتی افزود: در بسیاری از مدارس، مسائل اجتماعی و تربیتی در حاشیه قرار دارند و بیشتر توجه به دروس تئوری معطوف شده درحالی که دانش‌آموزان ما در سنین خاص نیازمند آموزش‌هایی هستند که آن‌ها را برای مواجهه با خطرات اجتماعی آماده کند.

غلامی همچنین به نبود نیروی انسانی متخصص در مدارس اشاره کرد و گفت: ما به مربیانی نیاز داریم که علاوه بر تخصص در حوزه آموزش، توانایی برقراری ارتباط موثر با دانش‌آموزان را داشته باشند اما در بسیاری از مدارس این امر نادیده گرفته شده و کمبود مشاوران حرفه‌ای کاملاً مشهود است.

وی با تأکید بر اهمیت آموزش‌های عملی و تعاملی بیان کرد: اگرچه تلاش‌هایی برای آموزش مهارت‌های زندگی در برخی مدارس انجام شده اما این برنامه‌ها بیشتر به‌صورت کلیشه‌ای و غیرموثر اجرا می‌شوند و استفاده از روش‌های آموزشی تعاملی مانند نمایش و کارگاه‌های عملی می‌تواند تأثیر بیشتری داشته باشد.

غلامی ابراز کرد: برای مقابله با این معضل باید تغییراتی اساسی در رویکرد نظام آموزشی ایجاد شود و طراحی برنامه‌های درسی هدفمند، تربیت مربیان متخصص و ایجاد بسترهایی برای افزایش آگاهی والدین و دانش‌آموزان از جمله اقداماتی است که می‌تواند به کاهش این بحران کمک کند.

انتهای خبر/