در میزگرد مرآت مطرح شد؛
2 روی سکه مشارکت در انتخابات
میزان مشارکت در انتخابات طی سالهای پس از انقلاب اسلامی و مؤلفههای تأثیرگذار بر آن در میزگرد تخصصی «مرآت» مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت.
به گزارش خبرنگار سیاسی پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ موضوع مشارکت در انتخابات یکی از مسائلی است که در ادبیات سیاسی به درگیرشدن تمام لایههای اجتماع در موضوعات مختلفی که در کشور به رأیگیری گذاشته میشود، اطلاق میشود و قطعاً هرچقدر این مشارکت بالاتر بوده و افراد بیشتری از جامعه در آن شرکت کنند آینده کشور در حوزههای مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی با پشتوانه قدرتمندتری بهپیش خواهد رفت.
اما مسئلهای که باید بدان پرداخته شود این است که آیا میزان مشارکت در انتخابات به نامزدهای تأیید صلاحیت شده و جناحهای آنها وابسته است و یا باتوجهبه تغییر نسلی در کشور میزان مشارکت تحتتأثیر عوامل گوناگون قرار خواهد گرفت.
ازاینرو در خبرگزاری مرآت بحث علت مشارکت و شاخصههای افزایش آن و همچنین نوع تأیید صلاحیتهای شکلگرفته در انتخابات پیشرو با حضور دانشجویان دانشگاه تربیتمعلم سمنان انجام شد.
این دوره از انتخابات را از نظر رقابت بین نامزدهایی که از سوی شورای نگهبان مورد احراز صلاحیت قرار گرفتند، را چطور ارزیابی میکنید؟
علی احسانی در پاسخ به این سؤال گفت: مسئله اصلی مشارکت در انتخابات، اعتماد است. طرح این موضوع که اجتماع مردم به چه فرد، جناح و جریانی اعتماد دارد یک موضوع بسیار مهم و تعیینکنندهای است.
این دانشجوی دانشگاه تربیتمعلم افزود: متأسفانه طی سالهای گذشته ضریب مشارکت انتخاباتی کاهش پیدا کرده است که علت اصلی آن را باید در یک نوع درک متفاوت ساخت اجتماعی و نظام سیاسی نسبت به موضوع حکمرانی بدانیم.
وی همچنین تصریح کرد: موضوع حکمرانی در انگاره نسل جدید و بخش قابلتوجهی از گروههای اجتماعی که عمدتاً متولدین پس از پیروزی انقلاب اسلامی هستند، یک انگاره شبکهای است.
بنا به گفته احسانی در حالی که نسل قدیم هنوز انگاره سازمانی، ساختاری و یک قالب کنترلی را دنبال میکند که نسل جدید درکی از آن ندارد. به همین دلیل است که یک نوع دوگانگی در قالبهای ادراکی در جامعه به وجود آمده است. این دوگانگی منجر به شرایطی میشود که مطلوبیت برخی از گروههای اجتماعی، مجموعههای نسلی تأمین نمیشود.
احسانی بیان کرد: بر همین اساس تصور بنده این است که ما به یک نوع تولید قالبهای هنجاری مشترک بین ساخت سیاسی و مجموعههای اجتماعی نیاز داریم که گروههای فرهنگی، سیاسی و اجتماعی دولت آینده باید به این چالش موجودیتی که مربوط به حداقل ۱۰ سال پیش بوده و ادامه پیدا کرده است، پاسخ بدهند.
به نظر شما آیا رقابت بین نامزدها داغ است؟
محمد جعفریزاده در خصوص رقابت بین نامزدهای تأیید صلاحیت شده بیان کرد: در رابطه با مسئله رقابت میبایست یک مسئله زیربنایی مطرح شده و بررسی کنیم که نقش مسئله رقابت طی سالهای پس از انقلاب در افزایش مشارکت سیاسی چقدر بوده و ما چه سهمی را برای مسئله رقابت در انتخابات قائل هستیم.
وی همچنین بیان کرد: به لحاظ آماری کاملاً قابلاستخراج است که سهم رقابت آیا پررنگ است یا اینکه نقش معمولی در میزان مشارکت در انتخابات دارد ازاینجهت که بعد از انقلاب انتخابات انجامگرفته که اتفاقاً مشارکت در آنها جدی بوده؛ ولی این انتخابات لزوماً با رقابت بالا همراه نبوده و حقیقتاً در این دوره بعضی از نامزدها صلاحیت پذیرفتهشدن در این دوره انتخابات را نداشتند.
این دانشجوی دانشگاه تربیتمعلم عنوان کرد: مانند انتخابات مجلس چهارم که میزان مشارکت در حد بالایی بود؛ ولی رقابت به شکل جدی بالا نبود؛ بنابراین بحث اساسی دراینخصوص این است که رقابت در انتخابات چقدر میتواند مؤثر باشد. البته نباید نقش رقابت در افزایش مشارکت را نفی کرد؛ ولی باید سهم این مؤلفه بهاندازه خودش ارزیابی شود.
بنا به گفته جعفرزاده، متأسفانه فاکتورهای دیگر در افزایش یا کاهش مشارکت همواره کمتر توجه شده است، در انتخابات سال ۹۶ هم رقابت بین شهید رئیسی و روحانی به شکل جدی انجم شد ولی میزان مشارکت لزوماً خیلی بالا نبود؛ بنابراین سهم رقابت را باید بهدقت احصاء کنیم.
وی ابراز کرد: برخی از نامزدها افراد خوبی هستند؛ اما نه برای ریاستجمهوری، از همین ابتدا مشخص است که شاهد تکرار مجدد دولت روحانی در دولت مسعود پزشکیان هستیم.
محمدرضا فاضلی در پاسخ محمدجعفری زاده و رقابت بین نامزدهای این دوره از انتخابات بیان کرد: در دو انتخابات ۱۴۰۰ ریاستجمهوری و ۱۴۰۲ مجلس، نامزدهای رقیب تقریباً هیچ فرقی با یکدیگر نداشتند، اما در حال حاضر مسعود پزشکیان نامزدی است که کاملاً با پنج نفر دیگر متفاوت است.
وی همچنین در دفاع از مسعود پزشکیان بیان کرد: وی دارای سابقه اجرایی خوب، معتقد به تغییر و حامی مردم و دیپلماسی سیاسی است و نگاهش به سیاست خارجی نگاه درستی است که با انتخاب ظریف بهعنوان همکار خودش تعریف میشود.
علی یاسینی نیز در مورد میزان مشارکت در این دوره از انتخابات بیان کرد: تصور من این است که به آن اندازه که رقابت میتواند در پرشور شدن انتخابات نقش ایفا کند، ما رقابت بین نامزدها را شاهد هستیم. ممکن است برخی رقابت را صرفاً در رقابتهای جناحی تفسیر کنند. این هم به نظر تعریف درستی نیست. ممکن است رقابت انتخاباتی بر اساس دیدگاهها، برنامهها و ایدههای نامزدهایی باشد که شاید دارای خاستگاه سیاسی مشترکی با یکدیگر باشند.
وی در ادامه ابراز کرد: متأسفانه این باور اشتباه در عموم ما ایجاد شده است که وقتی حرف از رقابت میشود، سریعاً ذهنمان به سمت رقابت بین دو جناح سیاسی میرود و وقتی که نماینده یک جناح سیاسی نباشد، میگوییم اساساً رقابتی در انتخابات وجود ندارد. من فکر میکنم میزان رقابت در این دوره از انتخابات کافی است منتها اینکه فاکتورهای دیگر در افزایش مشارکت در انتخابات آتی تا چه حد مهیا است را باید بررسی کنیم.
بنا به گفته یاسینی، ما در حال حاضر با یک تقاطعی از مشکلات باقیمانده از سالها پیش در عرصههای مختلف مواجه هستیم و در حقیقت به یک چهارراه مشکلات از مسائل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی برخورد کردهایم؛ اما مسئله این است که به چالشهای اجتماعی و فرهنگی به نسبت مسائل اقتصادی کمتر توجه میکنیم؛ بنابراین به اعتقاد بنده شاید بسیاری از عوامل مرتبط با کاهش مشارکت در انتخابات چند دوره گذشته ناشی از کمتوجهی به این قسمت باشد.
محمد جعفر زاده همچنین در پاسخ به نطرات علی یاسینی در خصوص فاکتورهای مشارکت در انتخابات ابراز کرد: یک بخش عمدهای از رأیدهندگان ما نسل جوان هستند و واقع امر این است که یک انقطاع نسلی در این سالها پیشآمده است. بهطوریکه زبان مشترک بیننسلی که کشور را اداره میکند و نسل جوانی که در ۲۰ سال گذشته به دنیا آمده و شاید ۱۵ سالی باشد که وارد مسائل سیاسی کشور هم شده باشد، تقریباً وجود ندارد. البته مسئله اقتصادی و سفره مردم و تورم و بیکاری سر جای خودش در بحث رقابت اثرگذار است.
وی همچنین توضیح داد: بههرحال شاید اگر این فاکتورهای اجتماعی و اقتصادی تا حدودی مرتفع شده باشد شما در انتخابات نسبتاً کم رقابت هم مشارکت بالایی مشاهده میکنید. البته من نمیخواهم نقش رقابت را کمرنگ جلوه دهم؛ ولی معتقدم باید یک سهم مشخصی برای رقابت در افزایش میزان مشارکت در انتخابات قائل باشیم.
برنامههای نامزدها را چطور ارزیابی میکنید؟
علی احسانی در پاسخ به این سؤال بیان کرد: رئیسجمهور شدن، بهدستآوردن قدرت ریاست بر جمهور نیست. متأسفانه ذات جریانهای سیاسی و حزبی، قدرتجویی به هر بهانهای است. این تحذیر را امام علی (ع) در نامه پنجم نهجالبلاغه خطاب به بسیاری از والیان خود گوشزد میکرد که «إِنَّ عَمَلَک لَیسَ لَک بِطُعْمَةٍ وَ لَکنَّهُ فِی عُنُقِک أَمَانَةٌ». یعنی حوزه فرمانرواییات طعمه تو نیست، بلکه امانتى است بر گردن تو. باید شخصی را انتخاب کنیم که ادامهدهنده راه شهید جمهور باشد و بتواند ریلگذاری این شهید والامقام را ادامه دهد.
محمدرضا فاضلی در پاسخ علی احسانی بیان کرد: بدون شک یکی از بزرگترین دغدغهها و چالشهای پیشِ ِروی دولت سیزدهم وضعیت معیشت مردم و گرانی کالاها بود، بنابراین نخستین گام برای کاهش این مشکلات، سروسامان دادن به وضعیت اقتصادی و کنترل قیمتها بود؛ اما اقدام بسیار شاخصی انجام نشد.
علی یاسینی همچنین در دفاع از عملکرد دولت سیزدهم بیان کرد: ریشه اساسی تمام مشکلات اقتصادی از دولت دوازدهم نشات میگیرد و ما شاهد بیتفاوتی سمی دولت دوازدهم بودیم. روزی نیست که مقامهای دولت سیزدهم در ردههای گوناگون و اعضای مجلس قانونگذاری و نیز کارشناسان و اقتصاددانان و سیاسیون و رسانههای هوادار دولت رئیسی، نقد و یورش به کارنامه دولتهای آقای حسن روحانی را متوقف کنند و نگویند و ننویسند که نرخ بالای تورم به رفتار دولت دوازدهم برمیگردد.
وی در ادامه افزود: پس باید همه ما و ملت ایران تلاش کنیم تا کشور مجدد دچار عقبگرد نشود و به آن عصر تاریکی باز نگردیم، انتخاب اصلح و مشارکت حداکثری حائز اهمیت است.
انتهای خبر/