کلاس‌های دانشگاهی در استانه تغییرند

کارشناس‌ارشد فناوری آموزشی در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ با بیان اینکه تحول دیجیتال در نظام آموزش عالی ایران با شتاب بیشتری در حال پیشروی است، اظهار کرد: هوش مصنوعی نه‌ تنها ابزارهای آموزشی را متحول کرده بلکه مفهوم آموزش را نیز بازتعریف کرده و ما دیگر نمی‌توانیم به الگوهای تدریس سنتی تکیه کنیم.

مجید قصابی گفت: فناوری‌هایی مانند هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی مسیر آموزش را به سمت فردی‌سازی، تعاملی‌سازی و ارزیابی پیوسته سوق داده‌اند و امروز سامانه‌های هوشمند قادرند عملکرد دانشجویان را تحلیل کرده و بر اساس آن محتوا و مسیر آموزشی متناسب پیشنهاد دهند و این یعنی هر دانشجو مسیری منحصر به خود خواهد داشت.

وی با اشاره به تأثیر هوش مصنوعی در ارتقای کیفیت آموزش افزود: در آینده نزدیک سیستم‌های هوشمند در لحظه بازخورد می‌دهند و حتی خطاهای شناختی دانشجو را شناسایی می‌کنند و این مسئله آموزش را بسیار دقیق‌تر و اثربخش‌تر خواهد کرد.

قصابی به ابعاد مدیریتی و سیاست‌گذاری اشاره کرد و گفت: اگر دانشگاه‌ها سیاست‌گذارانی فناورمحور داشته باشند استفاده از ابزارهای هوشمند نه تنها ممکن بلکه ضروری خواهد بود و ما در حال ورود به دوره‌ای هستیم که دانشجویان پیش از ورود به کلاس با محتوا تعامل دارند، در کلاس به تحلیل و گفتگو می‌پردازند و پس از آن توسط هوش مصنوعی تحلیل و هدایت می‌شوند.

وی در ادامه با بیان اینکه نسل جدید دانشجویان دیجیتال‌زاده‌اند، تصریح کرد: انتظار این دانشجویان از نظام آموزشی بسیار متفاوت از نسل‌های قبل است و آنان به سرعت، تعامل و شخصی‌سازی بیشتر علاقه دارند و اگر دانشگاه نتواند پاسخگوی این نیازها باشد فاصله آن با بدنه دانشجویی بیشتر خواهد شد.

این کارشناس خاطرنشان کرد: تحول دیجیتال صرفاً به معنای خرید ابزار نیست زیرا ما به یک تغییر ذهنیت نیاز داریم و استاد باید نقش خود را بازتعریف کند، مدیران دانشگاهی باید از فناوری استقبال کنند و سیاست‌گذاران باید با نگاه بلندمدت سرمایه‌گذاری را در این حوزه افزایش دهند.

قصابی در پایان تأکید کرد: این رویکرد آموزشی ظرفیت‌هایی چون عدالت آموزشی، شناسایی استعدادهای پنهان و بهره‌گیری بهینه از زمان و منابع را فعال خواهد کرد و لازمه این تحول آموزش استادان، بازنگری محتوای درسی و ارتقای زیرساخت دیجیتال در دانشگاه‌هاست و ما باید از مدل‌های جهانی بیاموزیم اما بومی‌سازی کنیم زیرا فرصت‌های فراوانی پیش روی ماست اگر اراده جدی در سطوح بالای دانشگاهی و وزارت علوم وجود داشته باشد.

دانشگاه‌های ایران در مسیر آموزش هوشمند هستند

متخصص طراحی سیستم‌های یادگیری درگفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ با بیان اینکه ورود فناوری‌های نوین به دانشگاه‌ها فقط ابزارها را تغییر نداده بلکه ساختار یادگیری را نیز متحول کرده است، اظهار کرد: تغییر نقش استاد مهم‌ترین تحولی به‌شمار می‌رود که هوش مصنوعی در آموزش ایجاد کرده است.

محمدجواد سلوکیان افزود: دیگر نقش استاد صرفاً انتقال‌دهنده اطلاعات نیست و استاد امروز باید توانایی تسهیل یادگیری، طراحی مسیر آموزشی متناسب با سبک شناختی دانشجویان و تحلیل نتایج عملکرد آن‌ها را داشته باشد.

وی ابراز کرد: پلتفرم‌های مبتنی بر هوش مصنوعی با تحلیل الگوهای رفتاری دانشجویان به استادان ابزارهایی می‌دهند که می‌توانند با دقت بیشتر به نیازهای یادگیری پاسخ دهند، اما متأسفانه بسیاری از استادان هنوز آموزش ندیده‌اند و درک کافی از ظرفیت‌های این ابزارها ندارند.

سلوکیان با اشاره به طراحی محتوای آموزشی افزود: محتواهای درسی ما هنوز متناسب با فضای دیجیتال نیستند و ما به مدل‌های نوین طراحی آموزشی نیاز داریم که تعاملی، چندرسانه‌ای و مهارت‌محور باشند در غیر این صورت تنها تبدیل جزوه به PDF آموزش دیجیتال نیست.

وی با بیان اینکه هوش مصنوعی می‌تواند نظام ارزشیابی را نیز متحول کند، گفت: مدل سنتی امتحان پایانی باید جای خود را به ارزشیابی مستمر بدهد زیرا هوش مصنوعی قادر است در هر مرحله از آموزش بازخورد ارائه دهد و مسیر یادگیری را اصلاح کند.

این کارشناس در ادامه خاطرنشان کرد: برای موفقیت در این مسیر باید به زیرساخت‌های فنی، منابع انسانی و پشتیبانی محتوایی توجه کرد و آموزش‌های مهارتی برای استادان، توسعه مراکز یادگیری دیجیتال و تقویت پیوند دانشگاه‌ها با مراکز فناوری از جمله گام‌های کلیدی در این مسیر است.

سلوکیان در بخش دیگری از سخنانش تأکید کرد: فرصت بسیار بزرگی در فناوری وجود دارد، به‌ویژه در استان‌ها و مناطق دور از مرکز و اگر این ابزارها به‌درستی به کار گرفته شوند می‌توانند نابرابری‌های آموزشی را کاهش دهند و امکان یادگیری باکیفیت را در سراسر کشور فراهم کنند.

وی در پایان گفت: این تحولات نیازمند یک نگاه کل‌نگر هستند و دانشگاه‌ها باید از ساختارهای سنتی خارج شوند، از فناوری نهراسند و آینده را نه تهدید بلکه فرصت ببینند چراکه اگر این نگاه در سطوح بالای تصمیم‌گیری نهادینه شود آموزش عالی ایران می‌تواند وارد دوره‌ای از بالندگی و نوآوری واقعی شود.

هوش مصنوعی و مهارت‌آموزی در دانشگاه‌ها بازار کار را متحول می‌کند

کارشناس‌ارشد آموزش دیجیتال در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ با بیان اینکه تغییرات فناوری تعریف جدیدی از شایستگی فارغ‌التحصیلان ارائه کرده‌اند، اظهار کرد: آموزش عالی باید خود را با نیازهای متغیر بازار کار تطبیق دهد و دانشگاه‌ها باید از تمرکز صرف بر تئوری فاصله بگیرند و محیط‌هایی برای یادگیری تجربی فراهم کنند.

میثم کیانی‌پور در ادامه افزود: یکی از مهم‌ترین ابزارهای این تحول هوش مصنوعی است که می‌تواند محتوای آموزشی، مسیر یادگیری و حتی محیط آموزش را متناسب با شغل‌های آینده طراحی کند.

وی با اشاره به استفاده از شبیه‌سازی‌ها افزود: با ترکیب هوش مصنوعی و واقعیت مجازی می‌توان محیط‌های کار واقعی را شبیه‌سازی کرد و دانشجو پیش از ورود به بازار مهارت‌هایی مانند کار تیمی، حل مسئله و تصمیم‌گیری را به‌صورت عملی تجربه می‌کند.

این کارشناس به فرصت پیوند دانشگاه و صنعت اشاره کرد و گفت: هوش مصنوعی می‌تواند نیازهای مهارتی بازار را از طریق داده‌کاوی شناسایی کند و این داده‌ها را به برنامه درسی منتقل کند و دانشگاهی که از داده برای برنامه‌ریزی آموزشی استفاده می‌کند دانشگاه آینده‌نگر است.

وی ادامه داد: ما نیازمند سامانه‌هایی هستیم که تحلیل بازار شغلی را در لحظه انجام دهند و آموزش را با تغییرات بازار هماهنگ کنند و با این رویکرد فارغ‌التحصیلان آماده و مهارت‌مند وارد جامعه می‌شوند.

کیانی‌پور بیان کرد: دانشگاه‌ها باید از ظرفیت سکوهای داخلی استفاده کنند و در مسیر توسعه فناوری بومی قدم بردارند زیرا اتکا صرف به ابزارهای خارجی ما را آسیب‌پذیر می‌کند و از سوی دیگر لازم است همکاری‌های چندرشته‌ای میان دانشگاه‌ها، صنعت و شرکت‌های فناوری برای طراحی برنامه‌های آموزش ترکیبی افزایش یابد.

وی خاطرنشان کرد: در بسیاری از کشورهای پیشرو از فناوری برای آموزش مهارت‌هایی مانند اخلاق حرفه‌ای، تفکر انتقادی و مدیریت زمان استفاده می‌شود و ما نیز باید این مهارت‌ها را از طریق ابزارهای هوشمند در قالب‌های جذاب و تعاملی به دانشجویان ارائه کنیم.

کیانی‌پور تأکید کرد: تحول دیجیتال در آموزش اگر همراه با برنامه‌ریزی دقیق، سرمایه‌گذاری روی زیرساخت و مشارکت صنعت باشد می‌تواند دانشگاه را به موتور محرک توسعه اقتصادی کشور تبدیل کند و آینده آموزش، آینده‌ای فناورانه است و اگر از امروز برای آن آماده نباشیم فرصت‌های بزرگی را از دست خواهیم داد.

انتهای خبر/