سواد مالی نوجوانان؛ ضرورتی نادیده‌گرفته‌شده در نظام آموزشی

کارشناس تعلیم و تربیت در گفتگو با خبرنگار اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ بر اهمیت تربیت مالی نوجوانان تأکید کرد و اظهار داشت: در ساختار رسمی آموزش و پرورش همچنان جای خالی آموزش سواد مالی احساس می‌شود و این در حالی است که نوجوانان امروزی در مواجه با دنیایی پر از تبلیغات، تجارت دیجیتال و تصمیمات اقتصادی پیچیده، نیازمند تجهیز به دانش مالی هستند.

صدیقه لطفی در ادامه افزود: سواد مالی صرفاً آموزش پول‌شماری یا پس‌انداز نیست و این حوزه شامل درک مفاهیم بودجه‌بندی، اولویت‌بندی هزینه‌ها، شناخت بدهی خوب و بد و تصمیم‌گیری آگاهانه در مصرف بوده و نوجوانی بهترین دوره برای شکل‌گیری عادات مالی پایدار است و اگر در این سن آموزش نبینند در بزرگسالی با تصمیمات مالی اشتباه مواجه خواهند شد.

وی با اشاره به خلأ محتوایی در کتب درسی عنوان کرد: در برنامه درسی رسمی هیچ واحد مستقلی به اقتصاد شخصی یا مدیریت مالی نوجوانان اختصاص ندارد و حتی در درس‌هایی مثل کار و فناوری یا مطالعات اجتماعی صرفاً اشاره‌های جزئی و پراکنده به برخی مفاهیم مالی دیده می‌شود.

این کارشناس در ادامه تصریح کرد: برای ایجاد تحول باید آموزش سواد مالی به‌صورت مهارت‌محور و عملیاتی در برنامه درسی گنجانده شود برای مثال؛ دانش‌آموزان می‌توانند از طریق پروژه‌های گروهی، بودجه‌بندی خانوار یا طراحی یک طرح کسب‌ و کار ساده را تمرین کنند.

وی تأکید کرد: نوجوانان امروز در معرض فضای مجازی، پرداخت‌های آنلاین، رمزارزها و تبلیغات پنهان قرار دارند و اگر آموزش رسمی نتواند واکسنی برای مقاومت در برابر این محرک‌ها ارائه دهد احتمال بروز بحران‌های مالی در آینده افزایش می‌یابد.

لطفی خاطرنشان کرد: افزودن آموزش مالی به مدارس یک انتخاب نیست بلکه ضرورتی حیاتی است و نظام آموزشی باید این تغییر را به‌عنوان یک اصلاح بنیادین بپذیرد.

اقتصاد دیجیتال یک بحث مهم است که نوجوانان از آن چیزی نمی‌دانند

پژوهشگر اقتصاد رفتاری در گفتگو با خبرنگار اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ به ضعف نظام حمایتی خانواده‌ها در تربیت مالی نوجوانان اشاره کرد و اظهار داشت: در بسیاری از خانواده‌ها صحبت درباره پول با نوجوانان نوعی تابو تلقی می‌شود اما اقتصاد دیجیتال فرزندان ما را زودتر از والدینشان وارد میدان انتخاب‌های مالی کرده است.

محمدجواد مقام‌جو در ادامه افزود: در دهه‌های گذشته مفهوم پول و هزینه‌کرد ملموس‌تر بود اما امروز با وجود درگاه‌های بانکی، اپلیکیشن‌های خرید، کیف‌پول دیجیتال و کارت‌های بانکی نوجوانان با مفاهیمی مواجه‌اند که درکشان بدون آموزش بسیار دشوار است.

وی تأکید کرد: سواد مالی نوجوانان تنها وظیفه مدرسه نیست و خانواده‌ها باید از سنین پایین مفاهیم ابتدایی مانند ارزش پول، تفاوت بین نیاز و خواسته و اهمیت پس‌انداز را آموزش دهند و حتی تخصیص هفتگی پول توجیبی با قوانین مشخص می‌تواند شروع مناسبی برای تمرین این مهارت باشد.

مقام‌جو با اشاره به تجربیات کشورهای توسعه‌یافته افزود: در بسیاری از کشورها والدین با همراهی فرزندان بودجه ماهانه خانوار را بررسی می‌کنند و حتی آن‌ها را در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی ساده شریک می‌سازند و این مشارکت به پرورش حس مسئولیت‌پذیری و درک واقعی از اقتصاد کمک می‌کند.

وی همچنین گفت: در عصر خریدهای اینترنتی نوجوانان مستعد تصمیمات هیجانی هستند و نداشتن آموزش مناسب منجر به رفتارهای اعتیادگونه خرید یا حتی ورود زودهنگام به فعالیت‌های پرخطر مالی می‌شود.

مقام‌جو ابراز کرد: تربیت مالی نوجوانان باید در خانه آغاز شود، در مدرسه تکمیل و در جامعه نهادینه شود و تنها در این صورت است که نوجوان ایرانی می‌تواند در آینده شهروندی مسئول در برابر دارایی‌های خود و اقتصاد کشور باشد.

کارآفرینی نوجوانانه سواد مالی نوجوانان را افزایش می‌دهد

متخصص آموزش کارآفرینی نوجوانان در گفتگو با خبرنگار اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ با بیان اینکه پیوند سواد مالی با آموزش مهارت‌های کارآفرینی می‌تواند نسل جوان را برای ورود به بازار کار آینده آماده‌تر کند اظهار کرد: نوجوانان امروز باید فراتر از یادگیری مفاهیم پایه اقتصادی مهارت‌هایی نظیر خلاقیت، تحلیل بازار، فروش و تحمل ریسک را نیز بیاموزند.

پژمان ایثاری عنوان کرد: سواد مالی به‌تنهایی اگر در چارچوب صرفه‌جویی و بودجه‌بندی خلاصه شود ممکن است کسل‌کننده به نظر برسد اما اگر آن را در قالب فعالیت‌های واقعی مانند طراحی کسب‌ و کار کوچک، بازارچه‌های دانش‌آموزی یا فروش اینترنتی تجربه کنند هم یادگیری عمیق‌تری حاصل می‌شود و هم روحیه کارآفرینی در آن‌ها شکل می‌گیرد.

وی تأکید کرد: ورود نوجوانان به عرصه تولید و فروش حتی در مقیاس کوچک نه‌ تنها درک بهتری از ارزش پول ایجاد می‌کند بلکه باعث تقویت اعتمادبه‌نفس، مهارت حل مسئله، ارتباط مؤثر و مدیریت منابع نیز خواهد شد.

این کارشناس با اشاره به برخی طرح‌های موفق دانش‌آموزی گفت: در برخی مدارس اجرای طرح‌های کارآفرینی با حمایت والدین و معلمان باعث شده دانش‌آموزان در کنار تحصیل تجربه واقعی کسب درآمد و مدیریت مالی را داشته باشند و این تجربه‌ها گامی مهم در تربیت اقتصادی است.

وی هشدار داد: نباید نوجوانان را در قالب مصرف‌کنندگان منفعل تربیت کرد زیرا اقتصاد آینده نیازمند افرادی خلاق، مستقل و توانمند در تصمیم‌گیری مالی بوده و ترکیب سواد مالی با آموزش کارآفرینی کلید این تحول است.

ایثاری ابراز کرد: نظام آموزشی اگر بخواهد نوجوانان را برای زیست اقتصادی در قرن ۲۱ آماده کند باید آموزش مالی را با مهارت‌های زندگی تلفیق کرده و از شیوه‌های خشک و نظری فاصله بگیرد.

انتهای خبر/