به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»، آرام‌آرام صدای پای زمستان به گوش رسیده و پاییز هزار رنگ  بساط خود را جمع کرده و گوشه‌نشین می‌شود و یلدای باستانی پاییز غم‌انگیز را با دورهمی دلچسب و گرم به سرمای زمستان پیوند داده و نویدبخش امید و زندگی می‌شود.

در گوشه‌گوشه ایران پهناور مردمان هر خطه به فراخور سنت و رسوم خود هرکدام به شکلی به استقبال از این مراسم سنتی رفته و آن را برگزار می‌کنند، آیینی که می‌بایست پاس داشته شده و مورداحترام قرار گیرد تا آیندگان از سنت‌های دیرین ما بی‌بهره نشوند.

در استان سمنان که شاید جزیره لهجه‌ها و گویش‌ها است هر قسمت از آن نیز با رسم و سنتی خاص و متفاوت از قسمت دیگر شناخته شده و قطعاً یلدای آن نیز متفاوت از سایر شهرها برگزار می‌شود.

در شهرستان مهدی‌شهر که نماد مردمانی غیور از جنس سختی کوهستان و ظرافت دستتان هنرمندانشان است، افسانه‌های زیبا و مراسم‌های دلنشینی از این طولانی‌ترین شب سال از گذشتگانشان به‌یادگارمانده است که به گوشه‌ای از آنها اشاره می‌کنیم.

یدالله حاج‌علیان در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی مرآت در مورد آیین‌ها و افسانه‌های سنتی و فرهنگ عامیانه مردم خطه مهدی‌شهر گفت: مردم دیار سنگ‌سر شب یلدا را به دختری با موهای بلند و مشکی تشبیه می‌کنند که نشان از بلندی شب یلدا دارد که این  سیاهی در خانه شوهر به سپیدی تبدیل می‌شود.

وی با بیان اینکه سنگسری‌ها یلدا را به معنای واقعی آن یعنی زایش و رویش گره می‌زنند، بیان کرد: آنها هندوانه و انار را به دلیل دانه‌هایی زیاد آن به معنای زادوولد و ازدیاد نسل قلمداد کرده و آن را در شب یلدا میل می‌کنند و حتی از این نماد در شب عروسی نیز استفاده کرده و انار را در گوشه اتاق به دیوار می‌کوبند تا دانه‌های آن پخش شود و بدین صورت برای عروس و داماد آرزوی ازدیاد نسل می‌کنند.

بنا به گفته این نویسنده و محقق سنگسری عشایر غیور این خطه در افسانه‌های خودخورشید را نماد مرد و ماه را نماد زن می‌دانند و بنا به تصورات افسانه‌ای خود در این شب خورشید و ماه همانند عاشق و معشوقی مشغول صحبت می‌شوند و این طولانی‌شدن صحبت همان دلیل طولانی‌شدن شب در یلدا است که نهایتاً خورشید با سر و صدای حیوانات متوجه صبح شده و طلوع می‌کند.

این محقق و نویسنده آیین‌های سنگسری همچنین ابراز کرد که مردم این خطه از استان سمنان مانند سایر نقاط ایران این شب را در کنار بزرگ‌ترها و پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌های فامیل سپری کرده و غذاهای مختلفی را میل می‌کنند.

حاج‌علیان شوره مهدی‌شهری‌ها را از میوه‌های خشکی؛ مانند قیسی و سیب و گلابی محلی دانست و بیان کرد: قدیمی‌ها این میوه‌ها را همانند سیر به نخ‌هایی آویزان کرده و خشک می‌کردند و در کنار گندم برشته و شاهدانه به‌عنوان تنقلات میل می‌کردند.

این محقق و نویسنده در نهایت از دورهمی و شب‌نشینی یلدایی مهدی‌شهری‌ها این‌گونه بیان کرد که  در دور هم‌نشینی تفألی به حافظ زده  و اشعار امیری، کتولی، مازنی و سنگسری را می خوانند و آسنک های محلی را بازگو کرده و به مشکلات یکدیگر واقف شده و به دنبال چاره جویی می‌رفتند.

 انتهای خبر/