
مرآت گزارش میدهد؛
اکوسیستم نوآوری ایران نیازمند بازآفرینی
استارتاپها نقش مهمی در توسعه اقتصادی دارند اما در مناطق کمتربرخوردار با موانع جدی مواجهاند و عدم زیرساخت دیجیتال، دسترسی محدود به سرمایه، کمبود مراکز رشد، پیچیدگی مجوزها و ضعف در آموزش از مهمترین چالشها هستند.
به گزارش خبرنگار اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ در سالهای اخیر استارتاپها بهعنوان یکی از موتورهای محرک توسعه اقتصادی و اشتغالزایی جایگاه ویژهای در سیاستهای کلان اقتصادی کشور یافتهاند، اما با این حال سهم استارتاپهای بومی در شهرهای کوچک و مناطق کمتر برخوردار همچنان بسیار محدود است و رشد آنها با موانع ساختاری روبهرو است.
بررسیها نشان میدهد که بسیاری از جوانان در مناطق مختلف کشور ایدههایی خلاقانه و متناسب با نیازهای محلی دارند، اما مسیر راهاندازی و تثبیت این کسب و کارها با چالشهایی جدی همراه است و از مهمترین این موانع میتوان به نبود زیرساختهای دیجیتال، محدودیت در دسترسی به سرمایه، نبود مراکز رشد و شتابدهندههای محلی و فرآیندهای پیچیده صدور مجوز اشاره کرد.
در بسیاری از موارد کارآفرینان محلی برای ثبت شرکت، دریافت تسهیلات یا حتی فضای کاری مناسب با مشکلات عدیدهای مواجهاند و ضعف در آموزشهای کاربردی ناهماهنگی نهادهای مسئول و نبود سیاستهای حمایتی هدفمند نیز مزید بر علت شدهاند.
کارشناسان بر این باورند که حمایت هدفمند از استارتاپهای بومی میتواند منجر به کاهش نرخ مهاجرت، افزایش اشتغال محلی و توسعه اقتصادی پایدار در مناطق مختلف کشور شود. آنها تأکید دارند که تمرکز بیش از حد حمایتها در پایتخت و چند شهر بزرگ شکاف فناورانه و اقتصادی بین مناطق را افزایش میدهد.
ضروری است که نهادهای متولی از جمله وزارت اقتصاد، وزارت ارتباطات و پارکهای علم و فناوری رویکردی منطقهمحور در پیش بگیرند و با ایجاد اکوسیستم حمایتی بومی زمینه رشد استارتاپها در سراسر کشور را فراهم کنند.
استارتاپ ما با اتکا به ظرفیت بومی شکل گرفت
کارآفرین حوزه استارتاپ در گفتگو با خبرنگار اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ با اشاره به راهاندازی استارتاپ در حوزه فرآوری محصولات باغی اظهار کرد: ما توانستیم الگویی موفق از کارآفرینی بومی ارائه دهیم و با تمرکز بر ظرفیتهای محلی و استفاده از تکنولوژیهای نوین مسیری تازه در اشتغالزایی و توسعه اقتصادی منطقه ایجاد کنیم.
عباس پولائیان عنوان کرد: از سال ۱۳۹۸ با سرمایه شخصی و کمک پدرم فعالیت را آغاز کردم، ابتدا خشککردن میوه را به صورت سنتی انجام میدادیم اما بهتدریج به سراغ دستگاههای هوشمند رفتیم که هم کیفیت را بالا برد و هم زمان فرآوری را کاهش داد.
وی افزود: مهمترین انگیزهام این بود که جوانان همسن و سالم مجبور به مهاجرت برای کار نباشند و امروز ۱۴ نفر بهطور ثابت و بیش از ۲۰ نفر بهصورت فصلی با ما همکاری میکنند.
این کارآفرین شاهرودی تأکید کرد: اگرچه مسیر ساده نبود اما تلاش کردیم از منابع محلی، دانش بومی و ارتباط با دانشگاه شاهرود استفاده کنیم تا مدل کسب و کارمان را بومیسازی کنیم.
وی به موانع مسیر نیز اشاره کرد و بیان داشت: در ابتدا برای گرفتن مجوزها سردرگم بودیم و هر نهاد اداری نظر خودش را داشت اما مشکل دیگر عدم حمایت مالی کافی بود و بانکها حاضر نبودند به استارتاپهایی مثل ما که سابقه مالی نداشتند وام بدهند.
پولائیان در ادامه عنوان کرد: خوشبختانه پس از معرفی به پارک علم و فناوری استان توانستیم از مشاورههای تخصصی و در نهایت تسهیلاتی برای توسعه خط تولید استفاده کنیم.
وی بیان کرد: اگر دولت و نهادهای مربوط بخواهند واقعاً به اشتغال در مناطق کمتربرخوردار کمک کنند باید فرآیند صدور مجوز، پرداخت تسهیلات و ارائه مشاورهها را سریعتر و سادهتر کنند.
این کارآفرین بیان کرد: در حال حاضر محصول ما در بازار تهران، مشهد و اصفهان به فروش میرسد و بهزودی قصد داریم در فضای مجازی هم فروش را توسعه دهیم.
پولائیان خاطرنشان کرد: امیدوارم نمونه ما نشان دهد که اگر کمی حمایت و اعتماد وجود داشته باشد، جوانان ایرانی در همین خاک میتوانند موفق باشند.
عدم حمایت یک ایده نوآورانه را متوقف کرد
کارآفرین جوان در گفتگو با خبرنگار اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ با بیان اینکه در سال ۱۴۰۰ یک استارتاپ تولید وسایل بازی خلاقانه برای کودکان را در دامغان راهاندازی کردم اما پس از حدود ۱۸ ماه فعالیت کسب و کارم تعطیل شد.
طناز باباولی اظهار کرد: من و دو همکلاسیام با هزینه شخصی و اندکی سرمایهگذاری خانوادگی کار را شروع کردیم و ایده ما طراحی و ساخت بازیهای فکری و چوبی برای کودکان سه تا هشت سال بود که هم جنبه سرگرمی و هم آموزشی داشت.
وی افزود: در ابتدا استقبال خوبی شد و مدارس و چند مهدکودک محلی سفارشهایی دادند اما با افزایش هزینه مواد اولیه و نبود فضای کاری مناسب بهتدریج دچار مشکل شدیم.
وی عنوان کرد: ما نه فضای کافی داشتیم و نه حمایت مالی مشخصی و فقط یک دوره آموزشی کوتاه از اداره کار گذراندیم اما بعدها متوجه شدیم راهنماییهایشان خیلی کلی بود.
کارآفرین جوان تصریح کرد: مهمترین ضربه را زمانی خوردیم که برای گرفتن مجوز رسمی برند و ورود به بازار سراسری اقدام کردیم و پیچیدگیهای قانونی، هزینه ثبت، مشاورههای گران و نبود دسترسی به وکیل یا مشاور تخصصی ما را زمینگیر کرد.
باباولی ادامه داد: در نهایت بعد از تلاش زیاد مجبور شدیم کارگاه را تعطیل کنیم و یکی از همتیمیهایم مهاجرت کرد و من هم فعلاً بهصورت پارهوقت تدریس میکنم.
وی افزود: استارتاپ در شهر کوچکی مثل دامغان بدون حمایت ساختاری، بدون فضای کار اشتراکی و بدون دسترسی به منابع مالی شانس زیادی ندارد و ما نیز هرچه تلاش کردیم موفق نشدیم کسب و کارمان را نجات دهیم.
باباولی ابراز کرد: تجربه ما شاید یک هشدار باشد و اگر واقعاً قرار است در کشور از کارآفرینی حمایت شود این حمایت باید از نقاط ضعیف و محروم شروع شود نه فقط تهران و اصفهان و شهرهای بزرگ مورد حمایت قرار گیرند.
موانع ساختاری سد راه نوآوریاند
کارشناس توسعه کسب و کار در گفتگو با خبرنگار اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ با بیان اینکه استارتاپهای بومی میتوانند محرک توسعه پایدار در مناطق کمتر برخوردار کشور باشند، اظهار کرد: ما در کشور ظرفیتهای بالایی برای ایجاد استارتاپ داریم اما پراکندگی منابع حمایتی و عدم سیاستگذاری یکپارچه مانع رشد منسجم این اکوسیستم شده است.
علی خوری در ادامه افزود: در اغلب موارد بنیانگذاران استارتاپهای محلی نمیدانند باید از کجا شروع کنند یا اگر شروع کردند نمیدانند چگونه ادامه دهند و عدم آموزشهای کاربردی در سطوح محلی یکی از دلایل این سرگردانی است.
وی با اشاره به ضعف زیرساختها گفت: در بسیاری از شهرهای کوچک هنوز اینترنت با کیفیت مناسب وجود ندارد و در برخی مناطق حتی یک مرکز رشد یا شتابدهنده فعال نیست که کارآفرین بتواند به آن تکیه کند.
خوری تاکید کرد: بانکها و موسسات مالی باید مدلهای اعتبارسنجی خاص برای استارتاپها طراحی کنند زیرا نمیشود با معیارهای سنتی وام داد و بعد توقع داشت که یک استارتاپ نوپا موفق شود.
وی گفت: فرآیند دریافت مجوز کسب و کار باید دیجیتالی و ساده شود زیرا امروز بسیاری از جوانان فقط به دلیل ناتوانی در مواجهه با بروکراسی پیچیده از ادامه مسیر منصرف میشوند.
خوری خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم عدالت اقتصادی را محقق کنیم، باید نگاه مرکزگرایانه به اکوسیستم نوآوری را کنار بگذاریم چراکه رشد استارتاپهای بومی یعنی کاهش مهاجرت، حفظ سرمایه انسانی و تقویت اقتصاد پایدار درونزا و این مسیر آیندهساز است اگر درست حمایت شود.
انتهای خبر/
درباره نویسنده
لینک کوتاه خبر
برچسبها
نظر / پاسخ از
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نفری باشید که نظر میگذارید!