کارشناسان اجتماعی مطرح کردند:
اینستاگرام سلاحی برای نابودی نسل جوان
کارشناسان اجتماعی معتقد هستند که شبکه اجتماعی اینستاگرام که به یکی از پرمخاطبترین پلتفرمها در میان جوانان تبدیل شده و تأثیرات عمیق و مخربی بر روان، هویت و سبک زندگی آنها داشته و هنجارهای اجتماعی و فرهنگی جامعه را به چالش کشیده است.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ شبکه اجتماعی اینستاگرام که به یکی از پرمخاطبترین پلتفرمها در میان جوانان تبدیل شده و تأثیرات عمیق و مخربی بر روان، هویت و سبک زندگی آنها داشته و این فضا با ارائه تصاویری از زندگی ایدهآل، ظواهر جذاب و استانداردهای غیرواقعی جوانان را به مقایسه دائمی خود با دیگران سوق میدهد و این مقایسهها اغلب باعث کاهش اعتماد به نفس، افزایش اضطراب و حتی افسردگی در میان کاربران جوان میشود.
اینستاگرام هنجارهای اجتماعی و فرهنگی جامعه را به چالش کشیده و جوانان بهجای توسعه هویت مستقل خود بیشتر به تقلید از الگوهای رایج در این پلتفرم میپردازند و این امر میتواند باعث کمرنگ شدن ارزشهای فرهنگی و گرایش به سبکهای زندگی وارداتی شود و فشار برای پذیرش این الگوها که در بسیاری از موارد با واقعیت زندگی فاصله دارد هویت جوانان را دچار بحران کرده است.
در بُعد اقتصادی تبلیغات گسترده و نامحسوس در اینستاگرام جوانان را به مصرفگرایی سوق داده و رفتارهای مالی غیرمنطقی را در آنها تقویت کرده و این فشار برای خرید و نمایش کالاها و خدمات لوکس نهتنها به مشکلات مالی منجر میشود بلکه احساس نارضایتی و ناکامی را در افراد افزایش میدهد.
برای مقابله با این چالشها آموزش مهارتهای انتقادی، مدیریت مالی و ارتقای خودآگاهی در جوانان ضروری بوده و خانوادهها، مدارس و نهادهای فرهنگی نقش مهمی در این زمینه دارند و باید با فرهنگسازی، تأکید بر هویت ملی و ارتقای آگاهی اجتماعی از آسیبهای این فضا کاسته و جوانان را به استفاده مؤثر و مثبت از شبکههای اجتماعی هدایت کرد.
اینستاگرام اعتماد به نفس جوانان را کاهش میدهد
محمد بهشتی در گفتگو با خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ با اشاره به تأثیرات روانی فضای اینستاگرام بر جوانان اظهار کرد: در سالهای اخیر، شبکههای اجتماعی بهویژه اینستاگرام به بخشی جداییناپذیر از زندگی روزمره جوانان تبدیل شده اما این فضا بهدلیل شیوههای خاص تعاملات اجتماعی و ارائه الگوهای زندگی ایدهآل میتواند اثرات روانی مخربی بر روی جوانان داشته باشد.
روانشناس بالینی در ادامه افزود: اینستاگرام بهعنوان یک پلتفرم تصویری به جوانان اجازه میدهد تا خود را با الگوهای زندگی دیگران مقایسه کنند و این مقایسهها میتواند به احساس ناکامی و کاهش اعتماد به نفس منجر شود.
وی عنوان کرد: تحقیقات نشان میدهد جوانانی که بهطور مداوم در حال مرور محتواهای اینستاگرام هستند احتمال بیشتری دارد که دچار اضطراب و افسردگی شوند و این احساسات بهویژه در افرادی که به دنبال تأیید اجتماعی هستند شدت بیشتری دارد.
بهشتی به پدیدهای به نام "FOMO" یا ترس از دست دادن اشاره کرد و گفت: این پدیده بهطور خاص در بین جوانان رایج است و آنها احساس میکنند که اگر در رویدادهای اجتماعی و یا فعالیتهای خاص شرکت نکنند از نظر اجتماعی مورد قضاوت قرار خواهند گرفت.
وی به لزوم ارتقاء آگاهی جوانان نسبت به تأثیرات منفی این فضا اشاره کرد و افزود: ما باید به جوانان بیاموزیم که اینستاگرام تنها یک جنبه از زندگی بوده و نباید بهعنوان معیاری برای سنجش خود یا دیگران استفاده شود و خانوادهها باید در این زمینه نقش فعالتری ایفا کرده و با فرزندان خود درباره احساسات و تجارب آنلاین صحبت کنند.
متخصص حوزه سلامت روان به این نکته نیز اشاره کرد: باید در مدارس برنامههای آموزشی درباره سلامت روان و تأثیرات فضای مجازی برگزار شود و این آموزشها باید به جوانان کمک کند تا بتوانند بهطور مؤثری با فشارهای اجتماعی مقابله کنند و در عین حال از تجارب مثبت این فضا بهرهبرداری کنند.
بهشتی ابراز کرد: در عصر دیجیتال آگاهی و آموزش به جوانان در زمینه تأثیرات منفی و مثبت اینستاگرام از اهمیت بالایی برخوردار است و باید بهطور جدی مورد توجه قرار گیرد.
هویت فرهنگی جوانان تحت تأثیر الگوهای اینستاگرامی است
مجید گلابی در گفتگو با خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ با بررسی تأثیرات فرهنگی و اجتماعی اینستاگرام بر هویت جوانان اظهار کرد: اینستاگرام بهعنوان یک پلتفرم اجتماعی تبدیل به یک مرجع اصلی برای تعیین سبک زندگی و هنجارهای اجتماعی جوانان شده و این پدیده بهویژه در دوران جوانی زمانی که هویت فردی در حال شکلگیری است، میتواند عواقب جدی به همراه داشته باشد.
جامعهشناس و پژوهشگر فرهنگی ادامه داد: جوانان بهجای شکلگیری هویت مستقل خود بیشتر به دنبال تقلید از دیگران هستند و این تقلید میتواند به از بین رفتن ارزشها و هنجارهای فرهنگی جامعه منجر شود.
وی افزود: جوانان ممکن است تحت تأثیر تصاویر و ویدئوهای خاصی که در اینستاگرام مشاهده میکنند به سمت سبکهای زندگی و پوششهای خاصی گرایش پیدا کنند که لزوماً با فرهنگ و هویت ملی آنها سازگار نیست.
گلابی به چالشهایی که این فضا برای خودباوری جوانان به وجود میآورد اشاره کرد و گفت: اینستاگرام بهدلیل تأکید بر ظواهر میتواند به ایجاد احساس عدم کفایت در جوانان منجر شود و آنها ممکن است فکر کنند که برای جلب توجه و تأیید دیگران باید به یک استاندارد خاص از زیبایی و موفقیت برسند.
پژوهشگر فرهنگی بر لزوم آموزش مهارتهای انتقادی به جوانان تأکید کرد و گفت: مدارس و نهادهای اجتماعی باید به جوانان آموزش دهند که چگونه به محتوای ارائهشده در فضای مجازی بهصورت انتقادی نگاه کنند و این مهارتها به آنها کمک میکند تا بتوانند هویت خود را بهطور مستقل و مثبت شکل دهند و از تأثیرات منفی این فضا در امان بمانند.
گلابی ابراز کرد: ما باید به جوانان نشان دهیم که هویت آنها فراتر از تصاویری است که در اینستاگرام به اشتراک میگذارند و بر روی تقویت ارزشهای فرهنگی و ملی تأکید کنیم.
اینستاگرام سبب مصرفگرایی در جوانان شده است
سید علی حسینی در گفتگو با خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ با بیان تأثیرات اقتصادی و مصرفگرایی ناشی از اینستاگرام اظهار کرد: اینستاگرام به یکی از قدرتمندترین بسترهای تبلیغاتی تبدیل شده و جوانان بهراحتی تحت تأثیر تبلیغات فریبنده و نامعتبر قرار میگیرند و این وضعیت میتواند به شکلگیری عادتهای مالی ناپسند و مصرفگرایی منجر شود.
کارشناس اقتصاد دیجیتال به پدیده فشار اجتماعی اشاره کرد و گفت: جوانان احساس میکنند که باید مطابق با الگوهای مصرف دیگران زندگی کنند و بهدنبال جلب توجه و تائید از سوی همسالان هستند و این فشار میتواند منجر به خریدهای غیرضروری و فراتر رفتن از حد بودجه آنها شود.
وی افزود: این وضعیت نهتنها به مشکلات مالی منجر میشود بلکه میتواند به کاهش اعتماد به نفس و احساس نارضایتی در میان جوانان بیانجامد و آنها همواره به دنبال یک زندگی ایدهآل هستند در حالی که این ایدهآلها معمولاً در دنیای واقعی وجود ندارند.
حسینی تأکید کرد: آموزش مدیریت مالی و مصرف هوشمند در مدارس و دانشگاهها باید جدیتر گرفته شود و باید به جوانان آموزش دهیم که بین نیازها و خواستهها تفاوت قائل شوند و از هزینههای غیرضروری پرهیز کنند.
این کارشناس افزود: این آموزشها میتواند به آنها کمک کند تا بهطور مؤثرتری با چالشهای مالی که در دنیای دیجیتال با آنها مواجه هستند، مقابله کنند.
وی به نقش خانوادهها در این زمینه اشاره کرد و گفت: خانوادهها باید به جوانان کمک کنند تا بتوانند تصمیمهای مالی عاقلانهتری بگیرند و در عین حال بر روی مهارتهای مدیریت مالی تمرکز کنند.
حسینی خاطرنشان کرد: اگر جوانان بتوانند در برابر فشارهای اجتماعی مقاومت کنند و مهارتهای لازم را یاد بگیرند میتوانند بهطور مؤثری از تأثیرات منفی اینستاگرام دور بمانند و از فرصتهای مثبت آن بهرهبرداری کنند.
انتهای خبر/