حالت تاریک
  • دوشنبه, 1404/04/16 شمسی | 2025/07/07 میلادی
آیا مایل به نصب وب اپلیکیشن مرآت نیوز | meraatnews.com هستید؟
ظرفیت پنهان لیتیوم ایران چشم‌انتظار تحول
مرآت گزارش می‌دهد؛

ظرفیت پنهان لیتیوم ایران چشم‌انتظار تحول

در حالی که جهان به‌سوی انرژی‌های پاک و خودروهای برقی حرکت می‌کند ایران با برخورداری از ذخایر بالقوه لیتیوم هنوز نتوانسته جایگاه خود را در بازار جهانی تثبیت کند.

به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ ایران با دارا بودن تنوع چشمگیر ذخایر معدنی از فلزات پایه تا عناصر استراتژیک مانند لیتیوم و عناصر نادر خاکی از ظرفیت عظیمی برای تبدیل شدن به یکی از قطب‌های معدنی منطقه برخوردار بوده و با این حال عدم برنامه‌ریزی هدفمند، نگاه خام‌فروشی و کم‌توجهی به زنجیره ارزش باعث شده تا این منابع همچون طلای خام در دل کوه‌ها باقی بمانند.

در شرایطی که بازار جهانی به‌سرعت به‌سوی فناوری‌های نوین مانند خودروهای برقی، ذخیره‌سازی انرژی و تجهیزات الکترونیکی پیش می‌رود تقاضا برای مواد معدنی خاص از جمله لیتیوم و عناصر نادر خاکی به‌شدت افزایش یافته و این در حالی‌ست که در ایران بسیاری از این منابع هنوز مورد شناسایی و بهره‌برداری دقیق قرار نگرفته‌اند یا به‌عنوان باطله از چرخه تولید خارج می‌شوند.

از سوی دیگر نبود زیرساخت‌های کافی برای فرآوری و استفاده از فناوری‌های نوین بهره‌وری معادن کشور را کاهش داده و اثرات زیست‌محیطی را افزایش داده و توسعه فناوری‌های بومی مانند فرآیندهای کم‌آب‌بر، استفاده از هوش مصنوعی در اکتشاف و نانوفناوری در فرآوری می‌تواند گام مؤثری در جهت توسعه پایدار و افزایش ارزش‌افزوده مواد معدنی باشد.

ضروری است سیاستگذاران با تدوین یک راهبرد جامع از اکتشاف تا صادرات محصول نهایی و با حمایت جدی از شرکت‌های دانش‌بنیان مسیر توسعه هوشمند معادن کشور را هموار کنند و تنها از این مسیر است که می‌توان نه‌ تنها درآمد ارزی پایدار ایجاد کرد بلکه ایران را به جایگاهی شایسته در زنجیره تأمین جهانی مواد پیشرفته رساند.

اکنون زمان آن فرا رسیده که ظرفیت‌های معدنی کشور نه به‌عنوان منابع خام بلکه به‌عنوان پیشران توسعه صنعتی و فناوری دیده شوند.

 

لیتیوم طلای سفیدِ فراموش‌شده است

کارشناس‌ارشد زمین‌شناسی در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ با اشاره به لزوم راهبرد ملی برای استخراج هدفمند اظهار کرد: با افزایش تقاضای جهانی برای لیتیوم به‌عنوان یکی از عناصر کلیدی در تولید باتری‌های لیتیوم‌یون بسیاری از کشورهای معدنی در حال توسعه راهبردهای جدید برای بهره‌برداری از این منبع ارزشمند هستند، اما در ایران منابع لیتیوم هنوز به‌طور شایسته‌ای مورد توجه قرار نگرفته‌اند.

حسین ترحمی با تاکید بر ضرورت تمرکز راهبردی بر منابع لیتیوم عنوان کرد: ما در مناطق خاصی از کشور به‌ویژه در استان‌های مرکزی و جنوب‌شرق نشانه‌هایی از ذخایر لیتیوم داریم که اگر با مطالعات دقیق زمین‌شناسی پیگیری شود می‌تواند ایران را در زمره صادرکنندگان بزرگ این عنصر قرار دهد.

وی در ادامه افزود: متأسفانه عدم نقشه راه و نگاه راهبردی به معادن لیتیوم سبب شده این ظرفیت مهم معدنی هنوز به مرحله بهره‌برداری نرسد در حالی که در جهان لیتیوم به‌عنوان طلای سفید شناخته می‌شود و بازار آن رشد خیره‌کننده‌ای دارد.

این کارشناس با اشاره به اهمیت فرآوری در داخل کشور اظهار داشت: اگر بتوانیم در کنار استخراج فناوری‌های نوین فرآوری لیتیوم را بومی‌سازی کنیم نه تنها ارزش‌افزوده چند برابری ایجاد می‌کنیم بلکه وابستگی به واردات تکنولوژی را کاهش می‌دهیم.

وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر شرکت‌های دانش‌بنیان ظرفیت بالایی برای توسعه فناوری‌های فرآوری دارند و حمایت دولت از این شرکت‌ها و ایجاد تسهیلات صادراتی می‌تواند ایران را به قطب لیتیوم در منطقه تبدیل کند.

ترحمی با اشاره به نقش معادن لیتیوم در آینده اقتصاد سبز عنوان کرد: در حالی که جهان به سمت انرژی‌های پاک در حرکت است ایران نباید از قافله عقب بماند زیرا لیتیوم شریان اصلی فناوری‌های نوین در حوزه حمل‌ و نقل برقی و ذخیره‌سازی انرژی است.

وی تأکید کرد: ما نیازمند تدوین سیاست‌های جامع برای بهره‌برداری از ذخایر لیتیوم با رعایت ملاحظات زیست‌محیطی هستیم تا هم به توسعه پایدار برسیم و هم از فرصت‌های اقتصادی آن بهره‌مند شویم.

عناصر نادر خاکی فرصت‌های پنهان در دل کوه‌ها 

پژوهشگر حوزه مواد معدنی در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ با بیان اینکه ایران با دارا بودن پتانسیل‌های نهفته در این حوزه هنوز برنامه‌ جامعی برای استخراج و فرآوری این عناصر ندارد، اظهار کرد: در بسیاری از معادن ایران، مقادیر کم اما اقتصادی از عناصر نادر خاکی یافت می‌شود و این عناصر به دلیل کاربردشان در صنایع استراتژیک مانند دفاعی، هسته‌ای، الکترونیک و انرژی‌های نو ارزشی فراتر از طلا دارند.

منصور خانی در ادامه افزود: عدم آشنایی کافی مدیران معدنی با اهمیت این عناصر سبب شده که اغلب این مواد به‌عنوان باطله معدنی در نظر گرفته شده و نادیده گرفته شوند و این در حالی است که در چین و استرالیا همین منابع به‌صورت هدفمند استخراج و فرآوری می‌شوند.

وی با تأکید بر لزوم توسعه فناوری بومی بیان داشت: اگر بتوانیم فرآیندهای استحصال عناصر نادر را در داخل کشور طراحی کنیم علاوه بر جلوگیری از خام‌فروشی می‌توانیم ارزش صادراتی این مواد را تا ۲۰ برابر افزایش دهیم.

پژوهشگر حوزه مواد معدنی عنوان کرد: یکی از چالش‌های اصلی هزینه بالای فرآوری این عناصر و نیاز به تجهیزات پیشرفته است، اما شرکت‌های دانش‌بنیان و دانشگاه‌ها می‌توانند با حمایت دولت این فناوری‌ها را در داخل توسعه دهند.

خانی خاطرنشان کرد: ایران می‌تواند در صادرات مواد پیشرفته معدنی به‌جای فروش ماده خام وارد بازارهای پیچیده‌تر شود و این مسیر هم نیازمند سرمایه‌گذاری و هم اصلاح ساختار تصمیم‌گیری در بخش معدن است.

فناوری کلید توسعه پایدار معدنی است

صادرکننده مواد معدنی در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ با اشاره به اینکه معادن ایران طلای خامی در دل کوه‌ها هستند، اظهار کرد: ما در کشور منابع عظیمی از مس، طلا، سرب، روی، لیتیوم، منگنز و عناصر نادر خاکی داریم اما به‌دلیل عدم وجود زیرساخت‌های فرآوری و نگاه توسعه‌محور تنها بخشی از ظرفیت‌ها به بهره‌برداری رسیده‌اند.

رضا حاجی‌بابایی در ادامه افزود: اگر به صادرات مواد معدنی با ارزش‌افزوده بالا فکر کنیم باید از خام‌فروشی فاصله بگیریم و ایجاد زنجیره‌های ارزش از اکتشاف تا فرآوری و صادرات محصولات نهایی باعث جهش اقتصادی در بخش معدن می‌شود.

وی با تأکید بر اهمیت فناوری‌های نوین بیان داشت: ما باید فناوری‌های کم‌آب‌بر و زیست‌سازگار را در اولویت توسعه معدنی قرار دهیم و استفاده از فناوری‌هایی مانند هوش مصنوعی در اکتشاف، رباتیک در استخراج و نانوفناوری در فرآوری می‌تواند هم بهره‌وری را افزایش دهد و هم اثرات زیست‌محیطی را کاهش دهد.

صادرکننده مواد معدنی عنوان کرد: توسعه بومی این فناوری‌ها با حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و مشارکت دانشگاه‌ها مسیر توسعه پایدار معادن را هموار می‌کند و نباید فراموش کنیم که توسعه بدون نگاه محیط‌زیستی منجر به بحران‌های بعدی خواهد شد.

حاجی‌بابایی عنوان کرد: معادن ایران همچون طلای خام در دل کوه‌ها هستند و اگر با برنامه‌ریزی، فناوری و نگاه توسعه‌محور به سراغ آن‌ها برویم می‌توانیم نه‌ تنها بازار داخلی را تأمین کنیم بلکه نقش مهمی در بازارهای جهانی ایفا کنیم.

وی ابراز کرد: در حالی که جهان به‌سوی انرژی‌های پاک و خودروهای برقی حرکت می‌کند ایران با برخورداری از ذخایر بالقوه لیتیوم هنوز نتوانسته جایگاه خود را در بازار جهانی تثبیت کند و نبود راهبرد ملی و ضعف در فناوری فرآوری این ظرفیت ارزشمند را در سکوت و بی‌توجهی نگه داشته است.

انتهای خبر/

درباره نویسنده

لینک کوتاه خبر

نظر / پاسخ از

  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.

هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نفری باشید که نظر می‌گذارید!