زهرا جوادی‌نژاد در گفتگو با خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ با اشاره به چالش پیری جمعیت در ایران اظهار کرد: ایران در حال ورود به یکی از حساس‌ترین دوره‌های تحول جمعیتی خود بوده و با کاهش نرخ باروری به ۱.۶ فرزند به‌ازای هر زن کشور اکنون پایین‌تر از سطح جانشینی جمعیت قرار دارد.

کارشناس جمعیت‌شناسی ادامه داد: این روند که با افزایش امید به زندگی و کاهش تعداد تولدها همراه شد سبب رشد سریع جمعیت سالمندان شده و امروز حدود ۱۰ درصد از جمعیت کشور را افراد بالای ۶۵ سال تشکیل می‌دهند و پیش‌بینی می‌شود این رقم تا سال ۱۴۳۰ به ۳۰ درصد برسد.

وی با بیان اینکه این تغییرات می‌تواند پیامدهای قابل‌ توجهی در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به‌دنبال داشته باشد، عنوان کرد: کاهش نیروی کار جوان، افزایش هزینه‌های سلامت و مراقبت از سالمندان و تغییر در ساختار خانواده از جمله چالش‌هایی است که مسئولان باید به‌طور جدی برای آن برنامه‌ریزی کنند تا از ادامه این روند جلوگیری شود.

جوادی‌نژادی با بیان اینکه استان سمنان یک استثنا است، بیان کرد: استان سمنان به‌دلیل موقعیت خاص خود شرایط مطلوب‌تری را تجربه می‌کند زیرا استان سمنان به‌نسبت دیگر مناطق هنوز نرخ باروری بهتری دارد و سطح بالاتری از دسترسی به خدمات رفاهی و اجتماعی را فراهم کرده است.

وی ادامه داد: عوامل متعددی همچون فرهنگ خانوادگی، پراکندگی مناسب جمعیت و تمرکز بر کیفیت زندگی موجب شده تا سمنان روند پیری جمعیت را کندتر تجربه کند و این وضعیت می‌تواند الگویی برای مدیریت بحران جمعیتی در سایر استان‌ها باشد.

جوادی‌نژاد پیری جمعیت را به‌معنای کاهش تعداد جوانان و افزایش وابستگی اقتصادی سالمندان توصیف کرد و افزود: کاهش نیروی کار فعال رشد اقتصادی را کند می‌کند و فشار بیش‌تری بر نظام‌های بیمه و بازنشستگی وارد می‌سازد و افزایش تقاضا برای خدمات بهداشتی و درمانی می‌تواند ظرفیت‌های موجود را با چالش مواجه کند.

وی به خطر انزوای جمعیت اشاره کرد و گفت: خطر انزوای اجتماعی سالمندان پیامدهایی همچون افسردگی و کاهش کیفیت زندگی را برای آن‌ها به‌همراه دارد.

کارشناس جمعیت‌شناسی با بیان اینکه برای مقابله با این چالش‌ها سیاست‌های ملی و منطقه‌ای باید اقداماتی انجام دهند، خاطرنشان کرد: ارائه مشوق‌های مالی، امنیت شغلی، و تسهیلات مسکن برای خانواده‌های دارای فرزند و ایجاد مراکز تخصصی برای مراقبت از سالمندان و تقویت خدمات درمانی برای مقابله با این چالش‌ها حائز اهمیت است.

وی با بیان اینکه استان سمنان دارای ظرفیت اجتماعی بسیار مطلوبی است، عنوان کرد: سمنان می‌تواند با ایجاد فرصت‌های شغلی و بهبود زیرساخت‌های زندگی مهاجرت معکوس را تقویت کند و گامی دیگر در بهبود روند جمعیت بردارد.

کارشناس جمعیت‌شناسی تاکید کرد: استان سمنان به‌دلیل شرایط مطلوب‌تر نشان می‌دهد که با سیاست‌های درست می‌توان این روند را مدیریت کرد و استفاده از ظرفیت‌های این استان به‌عنوان الگوی کشوری می‌تواند راهگشای آینده‌ای پایدارتر برای همه مناطق ایران باشد.

جوادی نژاد ابراز کرد: بحران جمعیتی شاید در حال حاضر در ایران یک بحران نباشد اما نیاز به برنامه‌ریزی دارد زیرا پیامدهای این بحران بدون برنامه‌ریزی و هماهنگی ملی می‌تواند غیرقابل‌جبران باشد.

انتهای خبر/