به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «مرآت»؛ به نقل از خبرگزاری راه دانا، نصرت‌الله تاجیک، سفیر پیشین ایران در اردن و کارشناس مسائل بین‌الملل در بررسی عوامل پایداری حزب‌الله علی‌رغم قتل سیاسی پایوران‌های عملیاتی و دبیرکل این سازمان شهید سید حسن نصرالله به دلایل استحکام ساختار حزب‌الله لبنان اشاره کرد و گفت: یکی از ابعاد استحکام حزب‌الله، چینش ساختار حقوقی این تشکیلات است، در حقیقت چینش مسئولیت‌ها در حزب‌الله هرمی یا عمودی نیست که یک نفر در رأس و باقی در قاعده آن قرار گیرند؛ بلکه ساختار حزب‌الله یک ساختار افقی است و افراد در عرض هم قرار می‌گیرند.
 وی در تشریح این ساختار با بیان اینکه حزب‌الله به‌صورت شورایی اداره می‌شود، عنوان کرد: فضای سیاسی‌اجتماعی لبنان بسیار متفاوت است و چون گروه‌های تشکیل‌دهنده جامعه لبنانی هر یک به‌تنهایی در اقلیت هستند؛ لذا تحمل مخالف برای ایجاد اجماع بالاست ازاین‌رو شور، مشورت و فعالیت شورایی پذیرفته شده است.
 تاجیک با بیان اینکه در نمودار سازمانی این حزب دبیرکل چند معاون دارد و هر یک از معاونت‌ها یک مسئول دارند که هر کدام تحت‌نظر شورای آن مسئولیت اداره می‌شوند، ادامه داد: باید دقت کنیم ادبیات جنبش‌های آزادی‌بخش با سازمان‌های بروکراتیک کشورها در نحوه چینش نمودار سازمانی تفاوت وجود دارد. جنبش‌ها به دلیل آسیب‌پذیری‌ها و امکان حذف هر یک از مسئولان به دلایل مختلف از جمله قتل سیاسی، هر جایگاه را به‌صورت شورایی اداره می‌کنند، بنابراین یکی از دلایل استحکام حزب‌الله چیدمان منطقه‌ها و نمودار یا چارت سازمانی آن است.
 این کارشناس مسائل بین‌الملل در ادامه با اشاره به عوامل دیگر استحکام‌بخش بودن ساختار حزب‌الله عنوان کرد: در ادبیات سازمان‌ها مقوله‌ای با عنوان خودترمیمی سیستمی وجود دارد که بر اساس این نظریه سازمان‌ها در صورت درون‌داد کافی خاصیت خودترمیمی را حفظ می‌کنند که این نیز از ویژگی‌های ساختار درونی حزب‌الله است که انگیزه و خودباوری و دفاع از حریم کشور و مردم موتور محرکه یا خونی است که دائم به این ساختار تزریق می‌شود.
 وی با اشاره به اینکه حزب‌الله سازمانی است که بر اساس ایدئولوژی اسلامی و شیعی به دنبال تأمین اهداف خویش که رفع اشغال سرزمین و آب خود از دست اسرائیل است، گفت: ایدئولوژی مبارزه حق علیه باطل حزب‌الله یکی دیگر از عواملی است که موجب استحکام‌بخشی به حزب‌الله لبنان شده است.
 هدف حزب‌الله یک هدف مشروع ضد اشغالگری است
 تاجیک با بیان اینکه اهداف حزب‌الله باعث می‌شود که ساختار آن مستحکم شود تصریح کرد: هدف حزب‌الله یک هدف مشروع ضد اشغالگری است که برای دفاع از حقوق مردم لبنان و کرامت بخشی آن‌ها است، در حقیقت محبوبیت حزب‌الله بین مردم لبنان چه در میان مسلمانان و چه در میان مسیحیان و دروزی‌ها نیز به همین دلیل است که جلوی ترکتازی اسرائیل در لبنان را گرفته است و با توازنی که در صحنه داخلی لبنان برقرار کرد هم شیعیان را که قبلاً شهروند درجه سه محسوب می‌شدند از زیر یوغ سایرین خارج کرد و هم با تعامل با تمامی طوایف از تعدی هر یک بر دیگری جلوگیری کرد.
 وی با اشاره به اینکه قبل از تشکیل حزب‌الله رژیم صهیونیستی در لبنان به هر اقدامی که دوست داشت دست می‌زد، ادامه داد: در رأس این اقدامات غصب سرزمینی و آب‌های جنوب لبنان قرار داشت. ازاین‌رو حزب‌الله تأسیس شد تا سیادت و حاکمیت سرزمینی لبنان که مورد چشم داشت اسرائیل بود از بین نرود و همین امر موجب حمایت و پشتیبانی مردم لبنان از تشکیلات حزب‌الله شد.
 سفیر پیشین ایران در اردن با اشاره به اینکه عملکرد حزب‌الله یکی دیگر از عوامل استحکام‌بخش در این تشکیلات به شمار می‌رود، تصریح کرد: عملکرد حزب‌الله از زمان تأسیس تا به امروز موجب گسترش طولی و عرضی آن و تبدیل به بزرگ‌ترین ارتش غیردولتی جهان شد، همچنین دفاع از ملت لبنان موجب شد مورداعتماد مردم لبنان باشد، این عملکرد می‌تواند در سطح رهبری یا در سطح بدنه این تشکیلات و چه در تعامل گروه‌های سیاسی و مخصوصاً در مجلس لبنان باشد.
 تاجیک با اشاره به اینکه لبنان یک جامعه متکثر، پویا و در درجه نخبگی نسبت به سایر کشورهای عربی از سطح بالایی برخوردار است تصریح کرد: در چنین جامعه‌ای نمی‌توان با تفسیر تنگ‌نظرانه با گروه‌ها تعامل داشت، اما خوشبختانه حزب‌الله در زمان حیات شهید حسن نصرالله به دلیل ویژگی شخصیتی و تعامل شخصی و سازمانی وی با سایر گروه‌ها این تشکیلات توانست انسجام داخلی لبنان را باوجود طوایف گوناگون و دخالت‌های خارجی در سطح قابل‌توجهی حفظ کند.
 ارتباطات وسیع منطقه‌ای با سایر گروه‌های مقاومت
 این کارشناس مسائل بین‌الملل ارتباطات منطقه‌ای و بین‌المللی را یکی دیگر از عوامل استحکام و انسجام حزب‌الله برشمرد و خاطرنشان کرد: حزب‌الله با ارتباطات وسیع منطقه‌ای با سایر گروه‌های مقاومت مثل انصارالله یمن، مقاومت اسلامی در عراق و گروه‌های مقاومت در فلسطین و همچنین سایر گروه‌ها در عرصه بین‌المللی و کمک به ایجاد خودباوری توانست استحکام تشکیلاتی خویش را تقویت کند این در حالی است که متأسفانه غرب بجای فهم موقعیت و اهداف حزب‌الله، تلاش کرد آن را در فهرست تروریستی قرار داده تا این حزب را که ستون خیمه گروه‌های مقاومت است دچار انزوا کند.
 تاجیک با اشاره به اینکه متأسفانه تا به امروز تلاش زیادی صورت نگرفته تا جایگاه درست حقوقی برای بازیگران غیردولتی و گروه‌های مقاومت مشروع در عرصه بین‌الملل ترسیم شود تأکید کرد: رفع اشغال یک مسئله جهانی است که در مباحث سازمان ملل وجود دارد؛ اما تا به امروز به یک مسئله عینی تبدیل نشده است و ما به‌ازای حقوقی در ساختار سازمان ملل پیدا نکرده تنها به‌عنوان یک ادبیات سیاسی در میان مکتوبات سازمان ملل و اسناد دانشگاهی باقی‌مانده است درحالی‌که می‌توانستیم برای مقاومت مشروع ضد اشغالگری و دفاع مشروع یک جایگاهی در سازمان ملل ترسیم کنیم تا این بازیگران را نمایندگی کند.
 کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به اینکه اصل مشکل بین حزب‌الله و رژیم صهیونیستی مسئله اشغالگری است، عنوان کرد: باید به این مسئله توجه جدی شود؛ چون این نقش از یک جایگاه مردمی برخوردار است، ممکن است همه مردم لبنان نخواهند از ملت فلسطین و مظلومیت آنها حمایت کنند؛ اما همه از رفع اشغال حمایت می‌کنند؛ بنابراین ایجاد انسجام داخلی در لبنان توسط حزب‌الله با رویکرد ضد اشغالگری تا به امروز در دستور کار بوده و باید استمرار بیشتری داشته باشد.
 وی با اشاره به اینکه حزب‌الله در یک سال گذشته آسیب‌پذیری‌های رژیم صهیونیستی را به رخ آنها کشید، گفت: در حقیقت می‌توان گفت عملکرد حزب‌الله یک عامل بازدارنده بود و سطح تازه‌ای از توازن بین حزب‌الله و رژیم صهیونیستی را تعریف کرد و تلاش اسرائیل در استفاده از راهبُرد قتل سیاسی، به‌هم‌زدن این توازن به نفع خودش بود و امید داشت در پس این راهبُرد فروپاشی حزب‌الله متحقق گردد که به دلیل همین صلابت ساختار متحقق نشده. زیرا همواره در جنگ‌ها بردوباخت وجود دارد. در بعد ملی و منطقه‌ای شهادت آقای حسن نصرالله خسارت بزرگی است؛ اما بیشتر جنبه تاکتیکی دارد و راهبُردی نیست.
 تاجیک افزود: یکی دیگر از دلایل استحکام ساختار حزب‌الله این است که نمایندگی یک تفکر را دارد؛ تفکر مقاومت مشروع برای رفع اشغال صهیونیستی از لبنان و آزادسازی اراضی و آب‌های این کشور که توسط اسرائیل غصب شده است. شخصیت و سابقه سیاسی و فکری سید حسن نصرالله و مهم‌تر از همه مدیریت تحولات در صحنه سیاسی لبنان و خطیب بودن او یک عنصر متوازن‌کننده بود و تسلط وی بر امور نظامی و تحولات منطقه و ارتباطات وسیع او از این شهید یک رهبر بی‌بدیل جنبش آزادی‌بخش ساخته بود.
 حزب‌الله فقط یک سازمان سیاسی نیست
 وی گفت: از دیگر عوامل نرم استحکام ساختار حزب‌الله پیوندخوردن حزب با مردم از طریق ارائه خدمات اجتماعی به مردم به طور عام و محرومین لبنان به طور خاص است. حزب‌الله فقط یک سازمان سیاسی نیست. جنبه اجتماعی آن و ارائه انواع خدمات پزشکی، آموزشی و بهداشتی و... نیز توانسته پیوند مستحکمی بین حزب‌الله و مردم ایجاد کند که منجر به استحکام سازمانی حزب‌الله منجر شده است.
 این کارشناس مسائل بین‌الملل ادامه داد: از دیگر عوامل استحکام ساختار حزب‌الله امیدواری و دلگرمی آنان به ایران است. شیعیان لبنان قبل از رفتن امام موسی صدر به لبنان و تشکیل چند گروه شیعی مانند امل، امل اسلامی و مقاومت مؤمنه و.. که بعداً عموم آنها در حزب‌الله ادغام شدند، شهروندان درجه سوم لبنان و از محروم‌ترین اقشار این کشور بودند.
 تاجیک با اشاره به اینکه حمایت‌های مادی و معنوی ایران به آنان یک خودباوری داد که هم اکنون در پرتو آن به دستاوردهای زیادی رسیده‌اند، تصریح کرد: نقش مهم ایران برای حفظ و پایداری حزب‌الله همین حمایت معنوی است. به همین دلیل بود که ایران اجازه نداد در پی اقدامات اخیر اسرائیل در لبنان مانند قتل سیاسی پایوران‌ها و دبیرکل و انفجار پی‌جوهای حزب‌الله ذهنیت برنده مطلق بودن اسرائیل تثبیت شود. زیرا اسرائیل می‌خواست از این طریق ارتباط ایران با گروه‌های مقاومت را قطع و آنها را از حمایت ایران مأیوس و ساختار گروه‌های مقاومت و مخصوصاً حزب‌الله که ستون خیمه گروه‌های مقاومت است را به هم ریزد!
 این دیپلمات اسبق با تأکید بر اینکه پیشرفت‌های فناوری و تکنولوژیکی حزب‌الله یکی دیگر از عوامل استحکام این تشکیلات به شمار می‌رود، گفت: دستیابی حزب‌الله به تسلیحات پیشرفته خود عاملی بر استحکام این تشکیلات است. در حقیقت عوامل برشمرده شده در بالا قدرت نرم و عامل پیشرفت‌های فناوری در حقیقت قدرت سخت حزب‌الله به شمار می‌روند.
 تاجیک در پایان خاطرنشان کرد: این پیشرفت‌ها باعث شد سطح جدیدی از توازن بین حزب‌الله و رژیم صهیونیستی از منظر آسیب‌پذیر کردن اسرائیل و استفاده از نقاط ضعف آن به وجود بیاید. یکی از این نقاط آسیب‌پذیر اسرائیل شهرک‌نشین‌های شمال سرزمین‌های اشغالی است که در تیررس موشک‌های حزب‌الله قرار دارد و موشک‌های ضدتانک حزب‌الله الان یک سالی است که حدود یک‌صد هزار نفر آواره و چادرنشین روی دست اسرائیل گذاشته!
 منبع: خبرگزاری راه دانا
 انتهای خبر/